Tο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ) ιδρύθηκε το 1837 με αρχικό όνομα «Οθώνειο Πανεπιστήμιο». Αποτέλεσε το πρώτο Πανεπιστήμιο όχι μόνο του ελληνικού κράτους, αλλά και ολόκληρης της Βαλκανικής Χερσονήσου και της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου. Το 1932 έλαβε την ονομασία «Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών», την οποία διατηρεί έως σήμερα. Το ΕΚΠΑ είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, κατά το νόμο πλήρως αυτοδιοικούμενο, υπαγόμενο σε κανόνες του δημοσίου δικαίου και εποπτευόμενο από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού.
Οι Πρυτανικές Αρχές του ΕΚΠΑ αποτελούνται από τον Πρύτανη και τους/τις Αντιπρυτάνεις ως ακολούθως:
Πρύτανης
Καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος
Πανεπιστημίου 30, 10679 Αθήνα
Τηλ: 210 368 9770, 210 368 9771
Ε-mail: rector[at]uoa[dot]gr
Αντιπρύτανης Διοικητικών Υποθέσεων και Φοιτητικής Μέριμνας
Καθηγητής Ευστάθιος Ευσταθόπουλος
Πανεπιστημίου 30, 10679 Αθήνα
Τηλ: 210 368 9777
Ε-mail: vrec-admin[at]uoa[dot]gr
Αντιπρύτανης Έρευνας, Καινοτομίας και Δια Βίου Μάθησης
Αναπληρωτής Καθηγητής Χρήστος Καραγιάννης
Πανεπιστημίου 30, 10679 Αθήνα
Τηλ: 210 368 9760
Ε-mail: vrec-rd[at]uoa[dot]gr
Αντιπρύτανης Ακαδημαϊκών, Διεθνών Σχέσεων και Εξωστρέφειας
Καθηγήτρια Σοφία Παπαϊωάννου
Πανεπιστημίου 30, 10679 Αθήνα
Τηλ: 210 368 9766
Ε-mail: vrec-acafir[at]uoa[dot]gr
Αντιπρύτανης Οικονομικών και Ανάπτυξης
Καθηγητής Αριστείδης Σάμιτας
Πανεπιστημίου 30, 10679 Αθήνα
Τηλ: 210 368 9786
Ε-mail: vrec-fin[at]uoa[dot]gr
Σύγκλητος
H Σύγκλητος αποτελείται από: α) τον/την Πρύτανη, β) τους/τις Αντιπρυτάνεις, γ) τους/τις Κοσμήτορες των Σχολών, δ) τους/τις Προέδρους των Τμημάτων, ε) τους/τις εκπροσώπους των φοιτητών/φοιτητριών σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) του συνόλου των μελών της Συγκλήτου των περιπτώσεων α ́ έως δ ́, στ) τρεις εκπροσώπους, έναν/μία ανά κατηγορία από τα μέλη Ε.Ε.Π., Ε.ΔΙ.Π. και Ε.Τ.Ε.Π. του Ιδρύματος και ζ) έναν/μία εκπρόσωπο του διοικητικού προσωπικού του Ιδρύματος.
Πρυτανικό Συμβούλιο
Tο Πρυτανικό Συμβούλιο αποτελείται από: α) τον Πρύτανη, β) τους/τις Αντιπρυτάνεις, γ) έναν/μία εκπρόσωπο των φοιτητών/φοιτητριών, που υποδεικνύεται και προέρχεται από τους/τις εκλεγμένους φοιτητές/φοιτήτριες που μετέχουν στη Σύγκλητο και δ) τον/την εκπρόσωπο του διοικητικού προσωπικού που μετέχει στη Σύγκλητο.
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών διαρθρώνεται σε ακαδημαϊκές μονάδες δύο (2) επιπέδων, Σχολές και Τμήματα:
Σχολές
H Σχολή καλύπτει μία ενότητα συγγενών επιστημονικών κλάδων και εξασφαλίζει τη διεπιστημονική προσέγγιση, τη μεταξύ τους επικοινωνία και τον αναγκαίο, για τη διδασκαλία και την έρευνα, συντονισμό τους. Όργανα της Σχολής είναι: α) ο/η Κοσμήτορας, β) η Κοσμητεία και γ) η Γενική Συνέλευση. Οι 9 Σχολές του ΕΚΠΑ είναι:
• Θεολογική Σχολή
Κοσμήτωρ: Aναπληρωτής Καθηγητής Χρήστος Καραγιάννης
• Νομική Σχολή
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Λίνος-Αλέξανδρος Σισιλιάνος
• Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Νικόλαος Ηρειώτης
• Φιλοσοφική Σχολή
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Αχιλλέας Χαλδαιάκης
• Σχολή Θετικών Επιστημών
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Ιωάννης Εμμανουήλ
• Σχολή Επιστημών Υγείας
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Εμμανουήλ Πικουλής
• Σχολή Επιστημών της Αγωγής
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Θωμάς Μπαμπάλης
• Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Κωνσταντίνος Καρτερολιώτης
• Σχολή Αγροτικής Ανάπτυξης Διατροφής και Αειφορίας
Κοσμήτωρ: Καθηγητής Νικόλαος Θωμαΐδης
Τμήματα
Το Τμήμα αποτελεί τη βασική εκπαιδευτική και ακαδημαϊκή μονάδα του Ιδρύματος, προάγει την επιστήμη, την τεχνολογία ή τις τέχνες στο αντίστοιχο επιστημονικό πεδίο, οργανώνει τη διδασκαλία στο πλαίσιο του προγράμματος σπουδών και εξασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση της μάθησης σε αυτό. Τμήματα τα οποία αντιστοιχούν σε συγγενείς επιστήμες συγκροτούν μία Σχολή. Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών λειτουργούν 43 Τμήματα.
Όργανα του Τμήματος είναι: α) Ο/Η Πρόεδρος, β) το Διοικητικό Συμβούλιο, γ) η Συνέλευση του Τμήματος, και, εφόσον έχουν συσταθεί Τομείς, δ) ο Διευθυντής του Τομέα και ε) η Γενική Συνέλευση του Τομέα.